Z jakich elementów składa się więźba dachowa?

Więźba dachowa to drewniana konstrukcja, na której spoczywa cały ciężar dachu. Musi być wykonana precyzyjnie i w przemyślany sposób, aby właściwie spełniać swoją odpowiedzialną funkcję. W Polsce do wyrobu więźby wykorzystuje się zwykle tarcicę suszoną z drewna iglastego, które jest mocne i łatwe w obróbce. W dobrym tartaku można kupić gotową więźbę dachową – wykonaną pod wymiar i zaimpregnowaną.

W zależności od kształtu i rozmiarów dachu, wykonuje się trzy podstawowe rodzaje więźby: krokwiową, krokwiowo-jętkową i płatwiowo-kleszczową. Każdy typ ma swoje charakterystyczne elementy, ale są części konstrukcji, które musi posiadać każdy dach. Elementy wspólne dla wszystkich rodzajów więźby to:

• Murłaty – grube, zwykle kwadratowe w przekroju belki, ułożone na ścianie nośnej;
• Belki stropowe – belki biegnące prostopadle do murłat, w poprzek dachu;
• Krokwie – belki biegnące skośnie od murłaty i łączące się w pary u szczytu dachu (na tzw. kalenicy);
• Łaty i kontrłaty – lżejsze elementy więźby, przybijane lub przykręcane do krokwi, aby wzmocnić konstrukcję dużego dachu i ułatwić jego wentylację.

 

Inne elementy konstrukcyjne według rodzaju więźby dachowej

Więźba krokwiowa, jako najprostsza, składa się z elementów wymienionych wyżej, czasem nie wymaga stosowania łat i kontrłat. Dwa kolejne rodzaje więźby są już bardziej skomplikowane i wymagają dodatkowych umocnień. Więźba krokwiowo-jętkowa jest wzbogacona o jętki, czyli poziome belki spinające pary krokwi w ok. 1/3 odległości od kalenicy. Czasami taką konstrukcję wzmacnia się dodatkowo wiatrownicą, czyli ukośną deską, łączącą kilka sąsiadujących ze sobą krokwi.

Więźba płatwiowo-kleszczowa jest najbardziej skomplikowana i stosuje się ją w przypadku wielkopowierzchniowych dachów spadowych. Krokwie są tutaj dodatkowo podparte poziomymi belkami (płatwiami), stojącymi na słupach. Dzięki temu duża część ciężaru dachu jest przeniesiona na strop. Płatwie i słupy są połączone prostopadle i wzmocnione ukośnymi belkami, tzw. mieczami.  Biegnące równolegle słupy łączy się kolejnymi poziomymi belkami, które nazywają się kleszcze.

Co warto wiedzieć o więźbie dachowej?

Więźba dachowa to ważny element każdego budynku, który zapewnia stabilność i trwałość konstrukcji dachu. Wybór odpowiedniego rodzaju więźby oraz jej prawidłowe wykonanie mają kluczowe znaczenie dla trwałości całego budynku. Dlatego warto zwrócić uwagę na jakość użytych materiałów oraz fachowość wykonawcy. Innymi słowy, to część inwestycji, na której zdecydowanie nie warto oszczędzać.

Współcześnie coraz częściej stosuje się także konstrukcje dachowe wykonane z innych materiałów, takich jak stal czy beton. Takie rozwiązania mogą być bardziej wytrzymałe i odporne na działanie niekorzystnych warunków atmosferycznych. Jednak tradycyjne drewniane więźby dachowe wciąż cieszą się dużym uznaniem ze względu na swoje walory estetyczne oraz ekologiczne.

Warto również pamiętać, że więźba dachowa musi być odpowiednio zabezpieczona przed działaniem wilgoci, owadami oraz grzybami. Stosuje się do tego specjalne impregnaty i środki ochronne, które przedłużają żywotność konstrukcji. W przypadku drewnianych więźb dachowych, niezbędne jest również regularne przeglądy i konserwacja, aby zapewnić ich trwałość na długie lata.

Podczas projektowania dachu warto również zwrócić uwagę na jego izolacyjność termiczną oraz akustyczną. Dobrze zaprojektowany dach powinien zapewniać komfort termiczny w pomieszczeniach poddasza oraz skutecznie tłumić hałas z zewnątrz. W tym celu stosuje się różne materiały izolacyjne, które są układane między elementami więźby dachowej.

Ostatecznie, wybór odpowiedniego rodzaju więźby dachowej oraz jej prawidłowe wykonanie mają kluczowe znaczenie dla trwałości i funkcjonalności całego budynku. Dlatego warto skonsultować się z fachowcami oraz dokładnie przeanalizować dostępne rozwiązania, aby wybrać najlepszą opcję dla swojego domu.

To podstawowe elementy, z których można zbudować konstrukcję pod dach. Istnieją jeszcze inne, rzadziej spotykane, choć często bardzo ważne części więźby, takie jak krzyżulce, podciągi, zastrzały itd. W tartaku Iskra w Drołtowicach wykonujemy wszystkie elementy więźby według dostarczonego projektu. Zapraszamy do współpracy!